Sjaak van der Velden
Eigengereid Historicus, gepensioneerd maar nog niet in ruste
Mijn Blog
Mijn Blog
Blog
Vijf dagen in Turijn voor de wetenschap
| Posted on 17 December, 2015 at 15:50 |
Op 13 december vertrokken we met een
klein clubje collega's van het IISG (Marcel van der Linden, Leo Lucassen, David Mayer en Astrid Verburg; later kwamen Matthias van Rossum met aanhang ;-) , Daniel de Vito en Stefano Belucci daar nog bij) richting Turijn. Een vlucht van
vijf kwartier met onze nationale vliegtrots in zo'n vliegende autobus
van Cityhopper. Goede vlucht, plakje cake en een bak koffie verder
landden we in de Piemontaanse stad aan de Po. Ons doel was deelname
aan de eerste conferentie van de European Labour History Network
(ELHN), een initiatief van Marcel. De grote man achter de organisatie van de conferentie,
Stefano Musso, haalde ons op en bracht vier man van ons met de auto
naar het hotel. Een prachtig themahotel rond kunstschilders in wat
verder wel wat trekken van een afbraakbuurt heeft. Maar hoe een buurt
eruit ziet, bepaalt gelukkig niet of je er lekker kunt eten. 's
Avonds gingen we met tien collega historici naar een restaurant waar
ik me heb vergrepen aan een bord Tripa alla salsa. Dat was dus echt
de laatste keer in dit leven. Daarna heb ik twee keer bij een heel
kleine pizzeria gegeten; een soort snackbar waar de man in een
noodtempo pizza's bakte in de houtoven. Drank kon ik zelf pakken uit
de koelkast. Geen topzaak, maar ik heb daar wel heerlijk gegeten,
Pizza Funghi en Pizza Turinese.  De conferentie begon de dag na aankomst
aan de Campus Luigi Einaudi in een hypermodern gebouwencomplex aan de
oever van de Dora. In het volle programma waren voor mij twee sessies
ingeruimd waar ik de plannen van het IISG voor een Hub Global Labour
Conflicts kon presenteren. Dit project dat nu anderhalf jaar loopt,
heeft ten doel het instituut tot de internationale draaischijf te
maken voor onderzoek naar stakingen, uitsluitingen en andere soorten
arbeidsconflicten. Op die draaischijf kunnen onderzoekers hun data
inbrengen terwijl diezelfde data op een gestructureerde manier aan de
internationale gemeenschap worden teruggegeven. Die structurering
wordt door het IISG, op dit moment door mij, verzorgd. In een
Powerpoint presentatie heb ik laten zien hoe we zijn begonnen met
alle ILO gegevens in een enkele dataset te zetten waarna deze is
aangevuld met gegevens over stakingen uit een aantal andere bronnen.
Dat heeft geleid tot een bestand waarin de gegevens staan van
ongeveer 250 landen, beginnend in de veertiende eeuw. Helaas zitten
er nog veel lacunes in en daarom is het belangrijk dat anderen
meewerken en hun informatie aanleveren. Tijdens de eerste sessie waren er vijf
bezoekers. Dat is niet veel maar we hadden wel een goede discussie.
De tweede sessie was nog minder populair. Er kwam een Japanse collega
op af, die echter net van het vliegveld kwam waar zijn bagage was
kwijtgeraakt. Na het uitwisselen van onze kaartjes is hij als een
speer verder op zoek naar zijn spullen gegaan. Inmiddels weet ik dat
hij ze terug heeft. Wat zich hier wreekte was dat mijn
deelname niet echt paste in de opzet van de conferentie. De 250
aanwezigen waren verdeeld over 19 werkgroepen die over het
algemeen al een tijd met elkaar bezig zijn een bepaald onderwerp te
bestuderen. Dat niemand uit zo'n groep naar een enkeling als ik zou
gaan, was misschien wel te voorzien geweest maar is voor mij vooral
wijsheid achteraf. De dagen heb ik vervolgens doorgebracht
met het bezoeken van een aantal werkgroepen waar ik diverse collega's
heb gesproken die de HUB zeer waarschijnlijk verder kunnen en zullen
helpen. Deze aanpak stelde me in de gelegenheid contact te leggen met
een Zweed, een Deen en iemand uit Turkije en oude contacten te
hernieuwen zoals met de Finse vakbondsman Tapio Bergholm die beloofde
me data op te sturen. Daarnaast was ook het lunch overleg met Leonid
Borodkin en Irina Shilnikova nuttig in verband met een nieuw data
verzamel project dat zij zijn begonnen naar stakingen in het vroege
Sowjet tijdperk. Ook sprak ik met twee collega's van IALHI die in
2017 een congres organiseren over e-humanities en daar vrijwel zeker
de inbreng van het Hub project gepresenteerd willen zien. Dat vooral
omdat er volgens hen wel veel over dit soort projecten wordt gepraat,
maar er maar weinig echt van de grond komt. En tenslotte heb ik op een door Matthias en Daniel in de avond georganiseerde Book Launch verteld over het boek Pensioenmiljoenen, de schandalige legale ontvreemding van een enorm vermogen uit het havenpensioenfonds. Alles bij elkaar is het resultaat me na
de eerste teleurstelling niet tegengevallen. En zeker niet meer nadat
ik op de afsluitende plenaire bijeenkomst mijn eindverslag had
gepresenteerd. Opvallend trouwens hoe ik tijdens het op mijn beurt wachten
gier van de zenuwen. Zenuwen die van me afvallen zodra de eerste
woorden mijn mond verlaten. Dan ben ik haast niet meer te stoppen. De
aanwezigen waardeerden mijn bijdrage geloof ik wel.
Niet alleen werd ik bedankt voor het
entertainment gehalte waardoor er na die drie zware dagen nog wat kon
worden gelachen. Ik vertelde bijvoorbeeld hoe door mijn aanwezigheid
een sessie die in het Frans zou zijn toch in het Engels werd
gehouden. Maar belangrijker was dat na afloop twee aanwezigen naar me
toekwamen. Het ging om een tweetal Spanjaarden die al een databestand
klaar hebben liggen dat ze graag ter beschikking stellen.  Een middag heb ik gespijbeld van de
conferentie. Maar niet zomaar. In Turijn is namelijk het museo Egizio
gevestigd. Een museum dat al bijna twee eeuwen is gewijd aan de
Egyptische klassieke geschiedenis. Hier bewaren ze de Strike Papyrus,
een verslag van de eerste staking die op schrift is gesteld. Daar heb
ik dus oog in oog gestaan met het verhaal van de werklieden uit Deir
el-Medina die rond 1160 voor onze jaartelling het werk neerlegden
omdat ze al een tijd niet waren betaald. Ze informeerden de opzichter
dat deze de farao maar moest vertellen dat ze honger en dorst leden en dat ze daarom al een paar dagen niet werkten.
Ik zal deze staking niet opnemen in de dataset, maar ondanks het
gedempte licht en de glazen plaat voor de papyrus was dit een mooi
stukje historische sensatie voor een stakingsonderzoeker.
Daarvoor reis ik graag naar Turijn. En
even graag weer terug trouwens; dat vond plaats op de 17e december.
Moe maar voldaan kwamen we (Matthias, Jeanette Kamp, David en ik) aan op Schiphol. |
Categories: Vragen van deze tijd
